Drs. Anne Marije de Goeijen is bij het ITTA werkzaam binnen de marktgroep Onderwijs. Tijdens haar studie combineerde ze een onderzoeksmaster Taalwetenschap met een toegepaste master waarin ze de opleiding tot NT2-docent in het volwassenonderwijs heeft afgerond.

Anne Marije houdt zich bij het ITTA voornamelijk bezig met NT2-ontwikkeling binnen het regulier onderwijs (vo en praktijkonderwijs) en taalontwikkeling in de ISK-vaklessen. Ook houdt ze zich bezig met de Staatsexamens Nt2 en is ze betrokken bij projecten rond dyslexie bij anderstaligen. Anne Marije wordt enthousiast van het vertalen van theoretische inzichten naar toegankelijke materialen en instrumenten voor de onderwijspraktijk.

Het ITTA is een kennisinstituut voor Nederlands als eerste en tweede taal en zet zich in voor goede taalvaardigheid voor iedereen. Taalonderwijs is een belangrijke sleutel tot ontwikkeling op sociaal, persoonlijk en maatschappelijk vlak. Met hun ervaring en kennis over taalontwikkeling en taalonderwijs willen zij iedereen die sleutel geven: jong én oud, praktisch én theoretisch opgeleiden,
Nederlandstaligen en anderstaligen.
Het ITTA is verbonden aan de Universiteit van Amsterdam en een onderdeel van UvA Ventures.

Het ITTA is al ruim 30 jaar actief in het onderwijs aan nieuwkomers en kent de praktijk van binnen en van buiten. Zij voeren scholingstrajecten op maat uit bij diverse ISK’s en vervolgscholen in Nederland. Het ITTA verzorgt coaching en advisering, heeft meegewerkt aan de ontwikkeling van lesmaterialen (o.a. Zebra, Kennis in de Klas, Alfataal), ontwikkelt voorbeeldcurricula en begeleidt taalbeleidsprojecten op dit terrein en is inhoudelijk projectleider van het project ‘leerlijnen in de ISK’ (in samenwerking met LOWAN). Het ITTA schreef in opdracht van LOWAN de handreiking ‘In gesprek over doorstroom’ en ‘O jee, een NT2-leerling in de klas!’. Ook verscheen de handreiking ‘ O jee, een
NT2-leerling in het praktijkonderwijs’. Het ITTA voert diverse scholingstrajecten NT2 uit voor praktijkonderwijs, vmbo, havo/vwo, mbo en samenwerkingsverbanden.

In alle vormen van het regulier onderwijs krijgen docenten steeds meer te maken met jonge nieuwkomers vanuit de ISK of het basisonderwijs. De komende tijd wordt die instroom nog groter, onder andere door komst van Oekraïense leerlingen. Deze leerlingen hebben de eerste fase van het leren van het Nederlands achter de rug, maar hebben bij doorstroom in het regulier onderwijs ondersteuning nodig bij de verdere ontwikkeling van hun Nederlandse taalvaardigheid in de schoolse context. Voor het regulier onderwijs is het van belang dat er NT2-expertise beschikbaar is, zodat deze leerlingen passend kunnen worden begeleid. Daarvoor is het noodzakelijk dat de school een plan van aanpak beschikbaar heeft waarin concrete acties staan geformuleerd, zowel op beleids- als uitvoerend niveau, die aangeven op welke manier de school een NT2-leerling ondersteuning biedt en wie daar op welk moment bij is betrokken.

Doel is om de doorstroom van NT2-leerlingen naar het regulier onderwijs te stroomlijnen én toe te werken naar een schoolse omgeving waar de NT2-leerlingen verder kunnen groeien.

Het ITTA verzorgt een geïntegreerde scholing NT2, die bestaat uit basiskennis NT2 en NT2-didactiek, organisatie binnen de school én overdracht aan collega’s op de eigen school.

Kenmerken van de scholing zijn enerzijds inzicht in wat een NT2-leerling nodig heeft in het regulier onderwijs en anderzijds de ontwikkeling van NT2-expertise in het regulier onderwijs (didactiek en organisatie). Daarbij wordt ook aandacht besteed aan de verschillende scenario’s van organisatie van deze ondersteuning. De theoretische inzichten en praktische handvatten zijn (deels) ook toepasbaar voor de ondersteuning van meertalige leerlingen die in Nederland wel het basisonderwijs hebben doorlopen, maar niet het Nederlands als thuistaal hebben.

De scholing bestaat uit zeven inhoudelijke bijeenkomsten op zeven dagdelen. Eventueel wordt na afloop van het traject een terugkombijeenkomst ingepland (optioneel, niet bij de prijs inbegrepen).

Bijeenkomst 1 Tweedetaalverwerving en nieuwkomers in het regulier onderwijs

• Hoe leer je een tweede taal? Welke principes liggen daaraan ten grondslag?
• Welke didactische benaderingen zijn er in het onderwijs Nederlands als tweede taal?
• Hoe leren de leerlingen idealiter in de eerste fase (in de ISK) het Nederlands als tweede taal?
• Wat heeft een NT2-leerling nodig bij de verdere ontwikkeling van de Nederlandse taalvaardigheid?
  

Bijeenkomst 2 De ontwikkeling van taalvaardigheid van nieuwkomers

• Welk taalniveau kun je verwachten van een NT2-leerling die instroomt in het regulier onderwijs (streefdoelen NT2)?
• Wat betekent het als een NT2-leerling A2 heeft, bijvoorbeeld voor lees- en schrijfvaardigheid?
• Wat zijn overeenkomsten en verschillen tussen het Raamwerk NT2 en het referentiekader Taal?
• Hoe kun je streefdoelen NT2 koppelen aan de doelen van een vak?

 
Bijeenkomst 3 Woordenschatontwikkeling: iedere dag, bij ieder vak?

• Wat zijn belangrijke principes bij woordenschatontwikkeling in een tweede taal?
• Hoe zorg je ervoor dat een NT2-leerling een autonome woordleerder wordt?
• Welke mogelijkheden zijn er voor woordenschatontwikkeling binnen de verschillende vakken bij ons op school? Hoe willen en kunnen we dat invullen op onze school?

Bijeenkomst 4 De NT2-leerling: taalontwikkelende vak- en praktijklessen

• Hoe maak je je lesmateriaal taaltoegankelijk voor een NT2-leerling?
• Hoe zorg je dat je uitleg en instructie NT2-proof is?
• Hoe stimuleer je de productieve vaardigheden van de leerlingen?
• Hoe kunnen vakcollega’s taalontwikkelende vak- of praktijklessen verzorgen?

Bijeenkomst 5 Taalontwikkeling in breed perspectief

• Hoe richten we de extra taalondersteuning in? Wat werkt en wat werkt niet?
• Hoe Hoe volgen we de taalontwikkeling van een NT2-leerling?
• Hoe gaan we om met toetsen en repetities van een NT2-leerling?
• Welke manieren zijn er om meertaligheid functioneel in te zetten in het onderwijs?

Bijeenkomst 6 Van bouwstenen naar beleid

• Welke bouwstenen maken samen een stevig NT2-beleid?
• Hoe willen we NT2-beleid bij ons op school invullen? Welke acties moeten we daarvoor inzetten?

Bijeenkomst 7 Alle puzzelstukjes komen samen

• Presentatie eindopdrachten van deelnemers.
• Toegift: inhoudelijke kwesties die om een oplossing vragen.
  

Terugkombijeenkomst van de scholing naar je eigen team (optioneel, niet bij de prijs inbegerepen)
In deze bijeenkomst staat de volgende stap centraal: wat kom je tegen bij het implementeren van beleid of de uitvoering in de eigen lessen? Mogelijke onderwerpen zijn:

• Hoe geef je de opgedane inzichten en ideeën structureel een plek in je eigen onderwijs?
• Hoe houd je de aandacht voor NT2-ondersteuning onder je collega’s levend?
• Welke vervolgacties kun je koppelen aan succeservaringen met je NT2-beleid?

(De invulling wordt op maat samengesteld en is gericht op de implementatie.)

 Resultaten

• De deelnemer kent de basisprincipes van tweedetaalverwerving en NT2-didactiek.
• De deelnemer is op de hoogte van de vijf taalniveaus van het Raamwerk NT2 (ERK).
• De deelnemer weet welke onderdelen van belang zijn bij voortgezette tweedetaalverwerving.
• De deelnemer heeft een plan van aanpak NT2 voor de eigen school opgesteld.
• De deelnemer kan op de eigen school collega’s informeren over NT2-aspecten in de schoolse context.
  

Certificaat

De deelnemer ontvangt een certificaat van het ITTA UvA indien hij/zij:

• 100% aanwezig is geweest;
  (Eén gemiste bijeenkomst kan worden gecompenseerd d.m.v. een vervangende opdracht.)
• vier praktijkopdrachten heeft ingeleverd en deze als voldoende zijn beoordeeld;
• de eindopdracht heeft uitgevoerd en gepresenteerd.

Cursusdatums:

1. Di 27 februari 2024
2. Di 9 april 2024
3. Di 14 mei 2024
4. Di 25 juni 2024
5. Di 17 september 2024
6. Di 15 oktober 2024
7. Di 19 november 2024
8. Di 14 januari 2025

Cursustijd:
van 13.00 - 16.30 uur


Cursusplaats:
Middelburg, stadskantoor

Tijdsinvestering

• De deelnemers bestuderen voorafgaand aan de bijeenkomst bijbehorende artikelen c.q. literatuur op het gebied van tweedetaalverwerving en NT2-didactiek.
• De deelnemers voeren de praktijkopdrachten in de eigen onderwijspraktijk uit.
• De studiebelasting is 90 uur (contactmomenten, leesopdrachten en praktijkopdrachten).

Praktijkopdrachten
De deelnemers voeren tussen de bijeenkomsten een praktijkopdracht uit, bijvoorbeeld:

• een interview met een NT2-leerling over taalleerervaringen;
• taaltoegankelijk maken van een schoolboektekst voor een NT2-leerling;
• samen met een vakcollega een vaktekst NT2-proof maken;
• voorlichting geven over NT2 en nieuwe woorden leren in een teambijeenkomst.

Leercyclus
De deelnemer werkt gedurende het scholingstraject volgens de volgende leercyclus:
1. voorbereiding: relevante literatuur en artikelen lezen;
2. bijeenkomst: start met praktijkcasus, op basis daarvan wordt de koppeling gemaakt met NT2-verwerving;
3. praktijkopdracht: nieuw inzicht toepassen in praktijk en daarop reflecteren.
Alle informatie is toegankelijk via de online trainingsomgeving van het ITTA.

Individuele intake
De scholing start met een individuele digitale intake van de deelnemers. In deze intake wordt de beginsituatie in kaart gebracht en formuleren de deelnemers hun eigen leervragen.

Voor verdere vragen over de inhoud van de cursus kun je contact opnemen met de trainster, Anne Marije de Goeijen, via annemarije.degoeijen@itta.uva.nl

Voor overige vragen kun je contact opnemen met Arjan Beekman, coördinator ZeeProf via info@zeeprof.nl